Tapuya yeni düzenleme

Merkez ve taşra teşkilatındaki bazı birimlerin kapatılması, kurumun gayrimenkul değerleme, emlakçılık, haritacılık gibi alanlarda ise yetkisinin genişletilmesi öngörülüyor

 

29.01.2010

 

Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü yeniden yapılandırılıyor. Genel Müdürlüğün daha küçük ve etkin bir yapıya kavuşturulması, kamuoyundaki "imajının iyileştirilmesi" amaçlanan çalışmayla, merkez ve taşra teşkilatındaki bazı birimlerin kapatılması, kurumun gayrimenkul değerleme, emlakçılık, haritacılık gibi alanlarda ise yetkisinin genişletilmesi öngörülüyor.
Teknolojinin daha yoğun kullanılacağı yeni yapıda, vatandaşların tapu işlemleri için taşınmazın kayıtlı bulunduğu tapu müdürlüğünde işlem yapması zorunluluğu kaldırılacak. İşlemlerin ülkenin herhangi bir yerindeki tapu müdürlüğünde yürütülebilmesi mümkün olacak.
Ayrıca, yurtdışındaki Türkler ve yabancı uyrukluların da Türkiye’deki tapu ve kadastro işlemleri için yurda gelmelerine gerek kalmayacak. İşlemlerin büyükelçilik kanalıyla gerçekleştirilebilmesi için tapu çalışanı görevlendirilecek.
Kuruma gayrimenkul değerleme yetkisi
Edinilen bilgiye göre, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünün yeniden yapılandırılmasına ilişkin Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Teşkilat ve Görevleri Hakkında Yasa Taslağı, Başbakanlığa sunuldu.
Genel Müdürlüğün yetki alanının genişletildiği taslakta, taşınmaz değerlemesine ilişkin olarak kuruma yeni sorumluluk yüklenmesi öngörüldü. Bu yolla, belediyelerin 4 yılda bir belirlediği emlak vergisine esas oluşturan arsa ve arazi metrekare birim değerleri, kamulaştırma bedelleri gibi konularda Genel Müdürlük görev üstlenecek. Konuya ilişkin esaslar, ikincil düzenlemelerle belirlenecek.
Emlakçılık alanında da, faaliyetleri düzenleme, lisans verme ve denetim konusunda kuruma yetki tanınacak. Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü bu yetki çerçevesinde, Emlak Müşavirliği ile ilgili farklı bir yasa üzerinde de çalışma yürütüyor.
Kurumun harita üretimiyle ilgili koordinasyon görevi üstlenmesi de öngörüldü. Askeri haritalar hariç, tüm kurumların harita üretiminde standardı Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü belirleyecek ve her kurumun ayrı ayrı harita hazırlaması yerine ortak kullanımı mümkün hale gelecek.
Elçiliklere tapu personeli
Taslakta, Genel Müdürlük bünyesindeki Tasarruf İşlemleri Dairesi Başkanlığı, Fen Dairesi Başkanlığı ve Eğitim Dairesi Başkanlığının kapatılması, Bilgi Teknolojileri Dairesi Başkanlığının kurulması öngörüldü.
Mevcut daire başkanlıklarının görev alanlarında da düzenleme yapıldı. Bu çerçevede Yabancı İşler Daire Başkanlığı, "yurtdışındaki Türk vatandaşları ile yabancı uyruklu gerçek ve tüzel kişilerin her türlü tapu ve kadastro işlemlerini, bulundukları ülkede yerine getirmek için gerekli düzenlemelerin yapılması, iş ve işlemlerin yürütülmesi"nden sorumlu olacak.
Alınan bilgiye göre uygulamaya, çok sayıda Türk vatandaşının yaşadığı ve Türkiye’ye yatırımın yoğun olduğu ülkelerden başlanacak. Elçilikler bünyesinde tapu görevlisi bulundurulacak, bu kişi tapu ve kadastro işlemlerini yürütecek, uluslararası gayrimenkul hukukuyla ilgilenecek.
Düzenlemeyle ayrıca, Türkiye’de tapu işlemi için taşınmazın kayıtlı bulunduğu tapu müdürlüğüne gitme zorunluluğu kaldırılıyor. Taslakta konuya ilişkin, "tapu müdürlükleri, hak sahibinin talebi üzerine, kendi yetki alanı dışında bulunan taşınmazlarla ilgili tapu işlemlerini, taşınmazın bulunduğu tapu müdürlüğünden yetki almak ve kanunen bir engel olmadığını tespit etmek suretiyle işlem yapmaya yetkilidir" hükmüne yer verildi.
Söz konusu uygulamayla, yılda ortalama 7 milyon tapu ve kadastro işlemi gerçekleştirilen Türkiye’de hem zaman tasarrufu sağlanması hem de vekalet masrafları ve seyahat giderlerinin önüne geçilerek, işlem maliyetlerinin düşürülmesi amaçlanıyor.
Bazı birimler kapatılacak
Taslakla, genel müdürlüğün taşra teşkilatının daraltılması da amaçlanıyor.
Taslağa göre, "bir ilçenin sosyal ve ekonomik gelişmişlik durumu, nüfus sayısı ve tapu işlemi hacmi dikkate alınmak kaydıyla tapu müdürlüklerinin görev ve yetkilerinin başka tapu müdürlüğüne devredilmesine, Genel Müdürün teklifi üzerine Bakan yetkili" olacak.
Alınan bilgiye göre bu çerçevede, bir ilçede birden fazla tapu müdürlüğü bulundurulmayacak, hatta işlem hacmi sınırlı ilçelerdeki tapu müdürlükleri kapatılarak, işlemler büyük ilçeye kaydırılacak.
Öngörülen tabloda, taşra teşkilatındaki halen 22 adet bölge müdürlüğü sayısı 13’e, 325 adet kadastro müdürlüğü sayısı 81’e ve 1011 adet tapu sicil müdürlüğü sayısı da 957 adete indirilecek. Mevcut durumda 1491’i bulan taşra teşkilatı birim sayısı 1051 birim olacak.
Tapu ve kadastro uzmanı istihdam edilecek
Yeni yapılanma sürecinde kadro ve unvanları değişen ya da kaldırılan personel, kazanılmış hak aylık derecelerine uygun olmak kaydıyla en geç 6 ay içinde Genel Müdürlükte ihtiyaç duyulan diğer kadrolara atanacak.
Personel rejiminde değişikliğe gidilecek kurumda "kariyer uzmanlığı" da oluşturulacak. Kurum merkez teşkilatında, tapu kadastro uzman ve uzman yardımcıları istihdam edilecek.
"Tapu ve Kadastro Uzman Yardımcılığına" atanabilmek için Devlet Memurları Kanununda öngörülen koşullara ilave olarak, "hukuk, siyasal bilgiler, iktisat, işletme, iktisadi ve idari bilimler ile ticari bilimler fakülteleri, harita, harita kadastro, jeodezi, jeodezi ve fotogrametri mühendisi yetiştiren fakülteler ile arşivcilik, kütüphanecilik, bilgi ve bölge yönetimi bölümleri ile programında Osmanlı Paleografyası derslerine yer verilen tarih ve Türk Dili ve Edebiyatı bölümlerinden ya da bunlara denkliği Yükseköğretim Kurulunca kabul edilmiş yurtiçi veya yurtdışı yükseköğretim kurumlarından mezun olmak" şartı aranacak.
Kamu Personeli Seçme Sınavında genel müdürlüğün belirlediği taban puanı alan adaylar, "mesleki bilgiyi içeren yarışma sınavına" katılacak. Uzman yardımcılığında 3 yıl görev yaptıktan sonra yeterlilik sınavında başarı gösterenler, Tapu ve Kadastro Uzmanı kadrosuna atanacak.
Tapu ve kadastro denetmeni ve denetmen yardımcılığı görevlerini yürütmekte olan personel, bir ay içinde talep etmeleri halinde uzman ve uzman yardımcılığı kadrolarına atanacak.